Konjoktivit Nedir? Konjonktivit, göz küresinin dışını ve göz kapaklarının iç kısmını döşeyen konjunktiva denilen yapının allerjik kökenli iltihabi hastalıklarını kapsar. En sık görülen şekilleri mevsimsel ve yıl boyu devam eden allerjik konjunktivitlerdir. Hastanın görmesini bozmaz. Ancak günlük hayatını zorlaştırır ve iş gücünü etkiler. Ancak, konjunktivitlerin yanında, daha karmaşık oluşum mekanizmasına sahip, seyrek görülen, hastanın görmesini ve göz küresinin ön yapısını bozabilen vernal konjunktivit (bahar nezlesi) ve atopik keratokonjunktivit gibi allerjik göz hastalıkları da bulunmaktadır.
Konjonktivitin Nedenleri
Alerjik konjunktivitli hastaların önemli bir kısmında allerjik hastalıklara eğilim hazırlayan atopik bünye özellikleri vardır. Allerjik sorunu olan hastaların ailelerinde de diğer sistemik allerjik sorunlara, örneğin astım, ürtiker ve allerjik nezle öykülerine sıkça rastlanır. Mevsimlere göre havada miktarları artan polenler, ev tozu akarları, hayvan tüyleri, evlerde bulunan küf ve mantarlar, hamam böcekleri gibi pek çok allerjen sorunların tetikleyicisi olmaktadır.
Konjonktivitin Belirtileri
Alerjik konjunktivitlerin en önemli belirtisi gözde kaşıntıdır. Mevsimsel allerjik konjunktivit ve vernal konjunktivitte kaşıntı şiddetlidir. Kaşıntı ile birlikte gözlerde sulanma, kızarma ve ağır konjunktivitilerde batma ve ağrı görülür. Vernal ve atopik keratokonjunktivitlerde kornea tabakasının tutulumu nedeniyle hastanın görmesi azalabilir. Yine bu tür konjunktivitlerde koyu kıvamlı ve yapışkan bir salgıda görülebilir. Ağır göz allerjilerinde göz kapaklarının derisinde kalınlaşmalar, egzemayı andıran değişiklikler gözlenebilir. Bahar nezlesi olan çocuklarda göz kapakları iltihaba bağlı olarak hafif bir düşüklük gösterir ve bu nedenle hasta uykulu görünümdedir.
Klinik bulguları ve aile öyküsü önemlidir. Mevsimsel allerjik konjunktivitler yıl içinde belirli dönemlerde ve atmosferdeki allerjen miktarlarına bağlı iken, yıl boyu görülen alerjik konjunktivitler de zaman zaman mevsimsel alevlenmeler gösterebilir. Hastadaki atopi öyküsü, kanda alerji ile ilgili bazı maddelerin yükselmesi (IgE gibi) ve alerjenlerle ilgili olarak deri testlerinin pozitif oluşu tanıyı destekler. Göz muayenesi çoğu hastada tanı konması için yeterli olmaktadır. Bazı bulgular, örneğin bahar nezlesi olan hastalarda üst göz kapağı içinde kaldırım taşı manzarası, klinik tanı için çok yardımcıdır.
Konjonktivit Tedavisi
Alerjik konjunktivitlerin tedavisinde göz damlaları kullanılmaktadır. Hastaların alerjenlerden uzak tutulması, çevrenin ve yaşam ortamlarının alerjenlerden (örneğin, ev tozu akarları, hayvan tüyleri ve küşerden) temizlenmesi ve bazı durumlarda soğuk kompresler ilaçlarla yapılan tedaviye eklenebilir. Hastanın görmesini tehdit etmeyen hafif allerjik konjunktivitlerde kortizonlu damlalardan, bu ilaçların katarakt ve glokom gibi potansiyel komplikasyonları nedeniyle, kaçınılmalıdır. Vernal konjunktivit ve atopik keratokonjunktivit gibi ağır seyirli allerjilerde mutlak hekim kontrolü altında bağışıklık sistemini bölgesel olarak etkileyerek alerjik reaksiyonu azaltan ilaçlara başvurulabilir. Şiddetli göz alerjilerinde, özellikle hastada diğer alerjik hastalıklar da varsa, bu hastalıklarla ilgilenen bir hekimle işbirliği yapılması yarar sağlar.
Mevsimsel ve yıl boyu devam eden alerjik konjunktivitler tedavi ile kontrol altına alınabilirler ve görme açısından ciddi bir kayba yol açmazlar. Atopik keratokonjunktivit daha müzmin seyirli bir hastalık olup, sürekliliği nedeniyle hastanın belirli aralıklarla tıbbi kontrolünü gerektirir.