Hipotiroidi

Hipotiroidizm (Tiroid) Nedir? Hipotiroidizm, tiroit bezindeki bazı önemli hormonların yeteri kadar hormon üretmemesi durumudur.

Özellikle 60 yaş üstündeki kadınların tiroit hastalığına sahip olma olasılığı daha muhtemeldir. Tiroit, vücudunuzdaki kimyasal reaksiyonların normal dengesini bozar.  Bu, erken dönemlerde belirtilerin olmasına neden olur, ancak zamanla, tedavi edilmeyen tiroit, obezite, eklem ağrısı, kısırlık ve kalp hastalığı gibi birçok sağlık problemine neden olabilir. İyi haber ise, kesin tiroid fonksiyon testlerinin hipotiroidinin tanısı esnasında kullanılabilmesidir.

Hipotiroidzmin Belirtileri Nelerdir?

Hipotiroidi belirtileri hormon eksikliğinin şiddetine bağlı olarak değişir. Başlangıçta, zor bir şekilde  hipotiroidi yorgunluk veya kilo alma gibi belirtilerini fark edebilirsiniz. Ancak metabolizmanız yavaş bir şekilde çalıştığı için, daha belirgin belirti ve semptomlar görebilirsiniz. Bu belirtiler:

• Yorgunluk
• Soğuğa karşı hassasiyet
• Kabızlık
• Kuru bir cilt
• Beilrsiz bir şekilde kilo alımı
• Kabarık yüz
• Ses boğukluğu
• Kas zayıflığı
• Yüksek kan kolestrol düzeyi
• Kas ağrıları, hassasiyet ve sertlik
• Eklemlerinizde ağrı, sertlik ya da şişlik
• Normal veya daha ağır düzensiz adet dönemleri
• Saç seyrelmesi
• Yavaş kalp atımı
• Depresyon
• Unutkanlık

Bebeklerde Hipotiroidi

Orta yaş ve yaşlılarda tiroit göülebileceği gibi, bebeklerde de hipotiroidi görülebilir. İlk olarak, bebekler tiroit bezi olmadan veya yeteri kadar çalışmayan troit beziyle dünyaya gelir. Yeni doğanlarda karşılaşılan güçlükler:

• Ciltte ve göz beyazında sarılık
• Sık sık tıkanma
• Büyük, çıkıntılı dil
• Yüzde kabarcıkların oluşumu
• Kabızlık
• Zayıf kas gücü
• Fazla uyku uyuma

Bebeklerde hipotiroidi tedavi edilmezse, ciddi fiziksel ve zeka geriliği durumlarına yol açabilir.

Çocuklarda ve Gençlerde Hipotiroidi

Yetişkinler gibi, çocuklar ve gençler de aynı belirti ve semptomlara sahip olur. Bunun yanında:

• Zayıf büyümeden dolayı boy kısalığı
• Daimi dişlerin geç gelişimi
• Gecikmiş ergenlik
• Zayıf zihin gelişimi

Hipotiroidin Sebepleri Nelerdir?

Tiroit boynunuzun ön dibinde yer alan küçük, kelebek şeklinde bir bezdir. Triiyodotironin (T3) ve tiroksin (T4), tiroid bezi tarafından üretilen hormonlar sağlığınız üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Bunlar vücut ısısını kontrol etmeye, kalp atışı hızını etkilemeye, proteinlerin üretimini düzenlemeye yardımcı olur. Hipotiroidizm bir dizi faktöre bağlı olabilir:

• Otoimmün Hastalık. Hashimoto tiroiditi olarak bilinen belirli bir inflamatuvar hastalığa sahip olan kişiler, hipotroidzmin en sık nedeninden zarar görür. Otoimmün hastalıklar, bağışıklık sisteminiz kendi dokularına saldırabilirler antikorlar ürettiği zaman meydana gelir.
• Hipotriodzmin Tedavisi. Çok fazla tiorid hormonu üreten kişiler genel olarak, radyoakif iyotla veya anti-tiroid ilaçlar ile tedavi edilir.
• Tiroid Ameliyatı.
• Radyasyon Terapisi. Baş ve boyun kanserleri tedavisinde kullanılan radyasyon tiroit bezini etkileyebilir ve hipotiroidi yol açabilir.
• İlaçlar. Birtakım ilaçlar da hipotiroidzme katkıda bulunabilir.
• Konjenital Hastalık. Bazı çocuklar hastalığın kalıtsal formuna sahiptir. Genellikle, konjenital hipotiroidi olan bebeklerde doğumda normal görünür. Çoğu ülkede yeni doğan bebeklere tiroit taraması yapılmasının başlıca sebebi budur.
• Hipofiz Bozukluğu. Hipotiroidzm nispeten nadir bir nedeni, yeterli tiroid uyarıcı hormon (TSH) üretmek için hipofiz bezi olmamasıdır.
• Hamilelik. Bazı kadınlarda doğum sonrası hiptirodzm ortaya çıkabilir.
• İyot Eksikliği.

Risk Faktörleri Nelerdir?

Yüksek riskte olan kişiler:

• 60 yaş üstündeki kadınlar
• Otoimmün hastalığına sahip kişiler
• Otoimmün hastalığına sahip olan yakın akrabaya sahip kişiler
• Anti-tiroit ilaçları veya radyoaktif iyot ile tedavi olmuş kişiler
• Tiroit ameliyatı geçirmiş olan kişiler
• Hamile veya son 6 ay içinde doğum yapmış olan kişiler 

Karşılaşılan Güçlükler Nelerdir?

Tedavi edilmeyen hipotroid şu gibi rahatsızlıklara yol açar:

• Guatr. Haşimato tiroid guatrın en yaygın sebebidir. Rahatsız edici olmamasnına rağmen, büyük bir guatr görünüşünüzü etkileyebilir ve yutkunmanıza ve nefes almanıza engel teşkil edebilir.
• Kalp problemleri. Hipotiroidzm, yüksek riskte kalp rahatsızlığı ile ilgili olabilir.
• Ruh sağlığı sorunu. Depresyon, erken hipotiroidizm zamanında meydana gelebilir ve zaman içinde daha şiddetli hale gelebilir.
• Periferik nöropati. Uzun süreli kontrol edilmeyen hipotroidzm, vücudunuzun geri kalanı için beyin ve omurilikten bilgi taşıyan sinirlerinize(periferik sinir) zarar verebilir.
• Miksedema. Miksedema koması sakinleştirici, enfeksiyon veya stres tarafından tetiklenebilir.
• Kısırlık. Düşük seviyede troid hormonu yumurtalamayı engelleyebilir.
• Doğum kusurları.

Tedavi ve Testler

Yetişkin kadınlarda hipotroidzm daha yaygın olduğu için, bazı doktorlar, yetişkin kadınların rutin yıllık fizik muayene sırasında bu hastalık için muayene olmasını öneriyor. Doktorlar ayrıca hamile veya hamile olmayı düşünen kadınlar için de hipotroidzm için test yaptırmalarını öneriyor.

Kan Testi

Hipotroid tanısı bazen belirtilerinize ve tiroid hormonu tiroksin düzeyine ve TSH seviyesinin düzeyini ölçen kan testlerinin sonuçlarına dayanır. Düşük seviyede tiroksin ve yüksek seviyede TSH, yetersiz tirodin belirtisidir.

Geçmişte, doktorlar, semptomlar şiddetlenene kadar hipotroidzmi teşhis edememekteydiler. Ancak hassas olan TSH testini yaparak, doktorlar tiroid hastalığının teşhisini daha erken edebilirler. Ayrıca TSH testi hipotroidzmi düzenlemede önemli bir rol oynar. Testler, doktorunuzun ilaç dozajını iyi bir şekilde ayarlamasına yardımcı olur.

Dahası, TSH testleri, genellikle dışa yönelik belirti ve semptomlara neden olmayan subklinik hipotroidi teşhisine yardımcı olmak için kullanılır. Bu durumda, normal seviyede tiroksin ve triiyodotironin kan değerine sahip olursunuz. 

Teşhis ve Tedavi

Hipotiroidin standart tedavisinde sentetik tiroid hormonu levotiroksin (tefor, levotiron) günlük olarak kullanılır. Bu ilacın oral olarak kullanımı ile hormon seviyesi normale çekilir ve hipotiroidin belirtileri azaltılır.

Tedaviye başladıktan 1-2 hafta sonra daha az yorulduğunuzu fark edeceksiniz. Tedavi esnasında hastalık ile artan kolesterol seviyeniz azalacaktır. Kilo probleminiz de düzelebilir. Levotiroksin tedavisi genellikle ömür boyunca surer fakat aldığınız doz değişeceğinden doktorunuz TSH seviyenizi her sene kontrol etmek isteyecektir.

Levotiroksin’in dozajını ayarlamak zaman alır. Doktorunuz levotiroksine başlandıktan 2-3 hafta sonra TSH testi isteyebilir. Fazla hormon alındığında aşağıda ki yan etkiler görülebilir.

• İştah artışı
• Uykusuzluk
• Kalp çarpıntısı
• Titreme

Levotiroksin uygun dozda kullanıldığında bir yan etki göstermez. Dozajınızı doktorunuza sormadan değiştirmeyin ve günlük kullanımınızı aksatmayın.

Bazı ilaçlar, destekler veya yemekler levotiroksin emiliminizi etkileyebilir. Eğer çok fazla soya ürünü veya yüksek fiberli gıdalar tüketmeye başlarsanız doktorunuza bunu söyleyin. Ayrıca aşağıda ki tedavileri uygularsanız doktorunuzun bunu bilmesi gerekir

• Demir destekleri
• Kolestiramin
• Bazı antasitlerde bulunan aliminyum hidroksit
• Kalsiyum destekleri