Tip 2 Diyabet Nedir? Tip 2 diyabet, erişkin başlangıçlı veya insüline bağlı olmayan diyabet olarak da bilinir, vücudunuzun temel enerji kaynağı olan şeker(glikoz)i metabolizmaya katmasını etkileyen kronik bir durumdur.
Tip 2 diyabetle,vücudunuz ya insülinin etkisine karşı koyar — hücrelerinizdeki şekerin hareketini etkileyen bir hormon — ya da normal bir glikoz seviyesini devam ettirmek için yeterli insülin üretmez. Tedavi edilmeyen, tip 2 diyabet hayatı tehlike eden bir durum olabilir.
Yetişkinlerde daha yaygın olan tip 2 diyabet, çocukluk çağı obezitesi arttığı için çocukları giderek daha çok etkiliyor. Tip 2 diyabetin tedavisi bulunmamakta, ancak bu durumu iyi bir şekilde beslenme ile, spor yaparak ve sağlıklı bir kiloyu devam ettirerek kontrol edilebilir. Eğer diyet ve egzersiz kan şekerinizi kontrol etmiyorsa, diyabet ilaçlarına veya insülin tedavisine ihtiyaç duyabilirsiniz.
Tip 2 Diyabetin Belirtileri Nelerdir?
Tip 2 diyabetin belirtileri yavaşça görünmeye başlar. Hatta, tip 2 diyabet hastalığına senelerdir bilmeden sahip olabilirsiniz.
- Artan susuzluk ve sık sık idrar yapma. Kan dolaşımınızdaki aşırı şeker artışı, dokulardan sıvının çekilmesine neden olur. Bu size susuzluk hissi verebilir. Bu nedenle, normalden daha fazla su içebilir ve idrar yapabilirsiniz.
- Açlık hissinde artış. Yeterli insülin olmadan şekerin hücrelerinize taşınması için, kaslarınız ve organlarınız enerjiyi tüketmiş hale gelir. Bu aşırı açlık hissini harekete geçirir.
- Kilo kaybı. Açlığı yatıştırmak için normalden daha fazla yemenize rağmen, kilo kaybedebilirsiniz. Glikozu metabolize etme gücü olmadan, vucüt kasta ve yağda depolanmış yedek enerjiyi kullanır. İdrarda aşırı glikoz bırakıldığı için kaloriler kaybedilir.
- Yorgunluk. Eğer hücreleriniz şekerden yoksun kaldıysa, yorgun ve çabuk öfkelenen hale gelebilirsiniz.
- Bulanık görme. Eğer kan şekeriniz çok yüksekse, göz merceğinizden sıvı çekilebilir. Bu da düzgün bir şekilde odaklanma yetinizi etkileyebilir.
- Yavaş iyileşen yaralar veya sık sık enfeksiyon kapma. Tip 2 diyabet enfeksiyonlara karşı direnme ve iyileşme yetinizi etkiler.
- Ciltte kararmış bölgeler. Bazı kişiler Tip 2 diyabet nedeniyle koyu renk bölgelere, kıvrımlarda yumuşak dokuya ve vücutta kırışıklığa sahip olurlar — genellikle ensede ve boyunda. Bu durum, “Acanthosis Nigricans” olarak adlandırılan, insüline karşı koyma belirtisi olabilir.
Ne zaman doktora görünülmeli?
Eğer Tip 2 diyabet belirtilerinin herhangi birini fark ederseniz, doktorunuza görününüz.
Tip 2 Diyabetin Sebepleri Nelerdir?
Pankreas yeterli insülin üretmeyi durdurduğunda veya vucüt, insüline karşı direnme haline geldiğinde, tip 2 diyabet gelişme kaydeder.
İnsülin Nasıl İşe Yarar?
İnsülin, midenin altında ve arkasında bulunan, bir beze olan, pankreastan gelen bir hormondur.
Glikozun Rolü Nedir?
Glikoz, kasları ve diğer dokuları oluşturan hücreler için temel enerji kaynağıdır.
Tip 2 diyabette, bu süreç yanlış bir biçimde işler. Şekerin hücrelerinize taşınması yerine, şeker kan dolaşımınızı arttırır. Tip 1 diyabette çok daha az yaygın olarak, pankreas çok az insülin üretir veya hiç insülin üretmez.
Tip 2 Diyabetin Risk Faktörleri Nelerdir?
Araştırmacılar neden bazı insanlarda tip 2 diyabetin geliştiğini ve bazılarında ise neden gelişmediğini tamamen anlamış değiller. Ancak, şu açık ki belirli fakörler riski arttırır:
- Kilo.
- Yağ Dağılımı. Eğer yağ, öncelikli olarak karın bölgenizde toplanıyorsa, tip 2 diyabet riskiniz yağın vucüdün başka yerinde toplanmasından çok daha büyük.
- Hareketsizlik.
- Soygeçmiş (Genetik). Eğer anne-babanız veya kardeşlerinizin Tip 2 diyabet rahatsızlığı varsa, Tip 2 diyabetli olmanızın riski artar.
- Yaş.
- Prediyabet ( Gizli Şeker). Prediyabet, şeker seviyenizin normalden daha yüksek olduğu durumdur, ancak diyabetli olarak sınıflayacak kadar yüksek değil.
- Gebe iken Diyabet.
Karşılaşılan Güçlükler Nelerdir?
Tip 2 diyabet hiçe saymak için kolay olabilir, özellikle başlangıç evresinde iyi hissettiğinizde. Ancak diyabet önemli olan birçok organı etkileyebilir, kalbiniz de olmak üzere; kan damarları, sinirler, gözler ve böbrekler. Kan şekeri seviyenizi kontrol etme, bu sorunların önüne geçmenize yardımcı olur.
Uzun süreli diyabet sorunlarının gittikçe büyümesine rağmen, etkisiz kalabilirler veya hayati tehlike bile olabilirler. Bazı olası diyabet sorunları şunlardır:
- Kalp ve Kan damarı Hastalığı
- Sinir Zedelenmesi (Neuropathy)
- Göz Zedelenmesi
- Ayak Zedelenmesi
- Cilt ve Dudak Durumları
- Kemik Erimesi
- Alzheimer (Unutkanlık)
- Duyma Problemleri
Yapılacaklar için Hazırlanma
Aile hekiminiz veya uzman doktorunuz muhtemelen size Tip 2 diyabet teşhici koyacaktır, daha sonra sizi hormon hastalıkları uzmanına (endokrinolog) yönlendirecektir. Sağlık hizmetleri grubunuzda bunlar da olabilir:
- Diyetisyen
- Yetkili Diyabet Eğitmeni
- Ayak Hastalıkları Uzmanı (Pediyatrist)
- Göz Hastalıkları Uzmanı (Oftalmolojist)
Eğer şeker seviyeniz çok yüksekse, doktorunuz sizi tedavi için hastaneye sevk edebilir.
Sağlık hizmetleri grubunuzla, yapılacaklar için hazırlanmak sizin için iyi olacaktır. Yapılacaklar listesine hazırlanmanız için ve doktorunuzdan ne beklemeniz gerektiğini bilmeniz için işte size birkaç bilgi:
- Önceden yapılması gerekenlerin koşullarının farkında olun.
- Yaşadığınız herhangi bir belirtiyi not alın.
- Yardımcı olması için bir aile üyenizden veya arkadaşınızdan yardım isteyin.
- Doktorunuza sormak istediğiniz soruları not alın.
Tip 2 diyabet için doktorunuza sorabiliceğiniz bazı sorular:
- Şeker Ölçümü. Ne sıklıkla kan şekerimi ölçmeye gerek duymalıyım?
- Yaşam tarzı Değişikliği. Her gün için ne kadar egzersiz yapmalıyım?
- İlaç Tedavisi. İnsülin almaya ihtiyacım var mı?
- Karşılaşılan Güçlükler. Düşük şekerin belirtileri ve işaretleri nelerdir?
Diyabet Testleri ve Teşhisi
Haziran 2009’da Amerikan Diyabet Birliği, Uluslararası Diyabet Federasiyonu ve Avrupa Diyabet Çalışmaları Birliği’ndeki uluslararası uzmanlardan oluşan bir komitenin Tip 2 diyabet için önerdikleri testler:
- Glikat Hemoglobin Testi (A1C). Glikat Hemoglobin Testi, son 2-3 aylık ortalama kan şeker seviyenizi gösterir.
- Düzensiz Kan Şekeri Testi. Kan örneğiniz rastgele bir zamanda alınacaktır. 140 mg/dL (7.8 mmol/L) ve 199 mg/dL (11.0 mmol/L) aralarındaki bir seviye prediyabet olarak göze önüne alınır. 140 mg/dL (7.8 mmol/L)seviyesinden daha az olan bir kan şekeri normaldir.
- Aç Karnına Kan Şekeri Testi. Aç karnına yapılan şeker testindeki seviye 100 mg/dL (5.6 mmol/L)’den daha az ise normaldir.
Amerikan Diyabet Birliği, 45’li yaşların başında Tip 2 diyabet için rutin tarama yapılmasını tavsiye ediyor, özellikle fazla kilolu iseniz. Eğer test sonuçları normal ise, testi her 3 yılda tekrar ediniz. Eğer ki sonuçlar sınırdaysa, doktorunuza diğer test için ne zaman geri geleceğinizi sorunuz. Eğer diğer kalp hastalığı veya diyabet risk faktörleri mevcutsa, taramalar kilolu ve 45 yaş altındaki kişiler için de tavsiye ediliyor.
