Baş Ağrısı Nedir? Baş ağrısı doktora başvurma nedenlerin başında gelir. Fakat büyük çoğunluğunun nedeni ciddi bir hastalık değildir.
Baş ağrıları:
- Primer(birincil) baş ağrısı: Hayati tehlike oluşturmaz. Bu grupta migren tipi , gerilim tipi ve küme tipi baş ağrıları vardır.
- Sekonder (ikincil) baş ağrıları ise kafa içi patolojilerinden kaynaklanır. Onlara bağlı ikincil olarak gelişir.
Baş Ağrısı Nedenleri
Nadir olarak ciddi bir nedene bağlıdır. Yapılan araştırmalarda çoğunlukla primer ağrı grubundan olduğu tespir edilmiştir.(gerilim tipi, migren, küme baş ağrısı) En sık görülen gerilim tipidir. Özellikle bayanlarda daha çok görülür. Temiz, titiz, hassas, mükemmelliyetçi kişiliği olanlarda daha çok olur. Baş ağrılarının diğer nedenleri; göz, kulak, burun, boğaz, diş, çene ve boyundan kaynaklanan hastalıkların yansıması ile oluşanlardır. Baş ağrılarının nadir ciddi nedenleri kafa yaralanmaları, serebralanevrizma (damarlarda balonlaşma), beyin enfeksiyonu (apse, menenjit, ensefalit-beyin iltihabı) ve kan damarlarının (arteriovenöz) bozukluklarıdır. Tüberküloz. son yıllarda çok nadir olmakla birlikte beyini etkileyebilir ve baş ağrısına neden olabilirler. Kafa içi patolojileri, kafa içi basıncını arttırarak baş ağrısına neden olabilirler. Örnek olarak, kanama (hematom) ve psödotümör serebri (nedeni bilinemeyen kafaiçi basınç artışı) durumları da örnek olarak verilebilir. Hipertansiyona bağlı oluşan ağrı başın tepesinde damar atıyor şeklinde ve zonklama tarzında hissedilir. Arterlerin enflamasyonu (temporal arteritg ibi) boyun ve başta ağrılara neden olabilir.Temporal arterit; yaşlı hastalarda daha çok görülür. Ciddi solunum yolu enfeksiyonları da yüksek ateşe bağlı baş ağrısı yapabilir. Baş ağrıları damar duvarını genişleten (nitrogliserin gibi) ilaçların kullanımına bağlı olarak da gelişebilir.
Baş Ağrısı Belirtileri
Baş ağrısı, altta yatan nedene bağlı olarak beraberinde tek taraflı görme kaybı, vücudun tek tarafında kuvvetsizlik, uyuşukluluk, denge kaybı, ışık ve sesten rahatsız olma, göz yaşarması, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, geniz akıntısı, boyun ağrısı, bilinç kaybı, epileptik nöbet ile birlikte gelişebilir.
Baş Ağrısı Teşhisi
Hastanın özgeçmişi, baş ağrısının özellikleri ve fizik muayene ile belirleyebilirler. Baş ağrısının özellikleri:, sıklığı, süresi, yerleşimi, yayılımı, şiddeti ve ilişkili belirtileri içerir.
Eğer hastada :
- Daha önce baş ağrısı olmayan kişide artmış baş ağrısı sıklığı,
- Daha önce hissedilen hafif ağrıların şiddetli hale gelmesi,
- Aniden ağrıyla uyanma,.
- Baş ağrısının şeklinin değişmesi.
- Ense sertliği, ateş, kuvvet ya da his kaybı, denge bozukluğu, bayılma ile birlikte baş ağrısı olması durumunda,
gerekli tetkiklere başlanmalı ve süratle tedavi yoluna gidilmelidir. Gerekliyse, lomber ponksiyon (beyin omurilik sıvısından örnek alınması), beyin tomografisi (BT) veya magnetik rezonans tetkiki (MRG) yapılmalıdır.
Baş Ağrısı Tedavisi
Baş ağrısı konulan tanıya göre planlanır. Baş ağrısının tümör ya da anevrizma gibi kafa içi patolojiler dışında nedene yönelik ilaç tedavisi ile sonuç alınır. Gerilim baş ağrılarına ilaç dışında gevşeme (relaksasyon) tedavisi de verilebilir.
Çocuklarda Baş Ağrısı
Çocuklarda baş ağrısı da erişkinlerdeki gibi nedenlere bağlı olarak olur. Ancak sıklık sıralaması farklıdır. Küçük yaştaki çocukların baş ağrısı yakınmalarını ciddiye almak gereklidir. Ağrıyı tam tarif edemezler. Günlük hayatta keyifsizlik, huzursuzluk, iştahsızlık, ağlama, baş ağrısının işaretleri olabilir. Kulak, göz, diş ve sinüs ağrıları baş ağrısı olarak nitelendirilebilir.
Çocuklar Baş Ağrısı Belirtileri
Genellikle aniden başlar. Bebeklik döneminde gelişimsel kusurlar, kanamalar, menenjit ve beyin apsesi gibi enfeksiyon hastalıkları nedeni ile kafa içi basınç artması ilk sıraları alırken oyun çocukluğu döneminde kafa travmaları ve kafa içi kanamalar daha sıktır. Okul çocuklarında sinüzit, orta kulak iltihabı, bademcik enfeksiyonu, grip ve nezle gibi enfeksiyonlar ve travmalar daha sık görülür. Ergenlik çağında stres, gerilim, psikojenik, migren gibi baş ağrıları daha sıktır.
Ağrının niteliğini iyi anlatamadığı için muayene eden hekimin daha dikkatli olması gerekir. İleri yaşta görülen migren ve gerilim ağrılarının çocukluk çağında başladığı bilinmektedir. Migrenin tipik bulguları yoktur, bu bakımdan tanı koymak biraz zaman alır.
Çocuklarda Baş Ağrısı Teşhisi
Baş ağrısı olan her hastada BT veya MRG gerekli değildir. Ancak altı aydan kısa süredir baş ağrısı olan altı yaşın altındaki her çocukta kafa içini görüntülemek (tomografi, manyetik rezonans) gereklidir. Daha uzun öyküleri olan ve yedi yaşından büyük çocukların izlenmesi ve bu çocuklarda baş ağrısı sıklık, süre ve şiddetinin artması, ağrı gidericilerle ağrının geçmemesi, davranış ve kişilik değişikliği gözlenmesi, zihinsel-hareketsel gelişmede duraklama, büyümede gecikme, baş çevresinde büyüme ve başka belirtilerin eklenmesi durumlarında bu tetkikler gerekebilir.
Ağrı aniden başlamışsa , giderek artıyorsa , ateş, bulantı, kusma, nörolojik belirtiler , bilinç değişikliği gibi durumlar varsa acil polikliniğe başvurmalıdır. Görüntüleme tetkiklerin yanında kan tetkikleri de gerekir.
Çocuklarda baş Ağrısı Tedavisi
Tam tanı konulmadan ağrı kesici verilmemelidir. Kesinlikle doktor muayenesi olmadan rastgele ilaca başlamamak gerekir.
